Çocuklara oyunlar aracılığıyla ne gibi mesajlar vermeliyiz?

Oyunun çocukların gelişiminde, birbirleriyle iletişim kurmalarında ve büyükler dünyasına adım atmalarında eşsiz bir etkisinin olduğu genelin malumu, malumun ilanı. Sosyal antropologlardan alınan bu bilgi ana-babalarca, çeşitli kreşlerce, anaokulu öğretmenlerince, oyun abla-abilerince layıkıyla değerlendirilmeye çalışılmakta. Oyunlar aracılığıyla çocuklara mesaj vermek, bir şeyler öğretmek doğrudan karşınıza çekip konuşmaktan çok daha kolay ve eğlenceli. Bunu abartanlar da yok değil, bu kişi ve kurumlar başka bir yazının konusu olabilir.

Dün, çocuklarla beş dakikada bir yenisine geçtiğimiz üç bin kadar oyun oynadık: Legolarla kuleler, yap-boz, sihir gösterisi, uzay yolculuğu, yemek setiyle çay-kahve ve lahmacun yapma, dinozoru söküp yeniden takma, afacan korsan, kurbağa kardeş, akıllı kunduz, pj maskeliler ile kötülerin savaşı… Her oyunda ufak tefek mesajlar vardı elbet kimi zaman kendimizi kaybettiğimiz anlar da oldu. Misal tabakları havaya fırlatıp üzerime gelen pizza dilimlerinden korunmaya çalışırken –ki sonrasında hemen yerlere hortum tutup bu pisliği temizliyorduk– bir anda bir “kaooosss!!” diye bağırdım, kendimizden geçtik, çatallar bıçaklar havada uçuşurken sevgili oğlum hızını alamayıp set üstü fırınla kafama vurdu! Buradan yemeklerle oyun oynanmayacağını da öğrenmiş oldum.


Günün en anlamlı mesajı ise tahmininiz üzere benden geldi. Doktorculuk oynarken fenalaştım ve çocuklar beni ambulans ile hastaneye götürmeye kalktı. O telaşe içerisinde onlara bir alt-orta sınıf bilinci kazandırmak adına hiç akıllarından çıkarmamaları gereken şu öğüdü verdim: “Özele götürmeyin, paramız yetmez çocuklar! Devlete götürün beniii, Şişli Etfal’e götürüüün!” 

Ailelerinin kısıtlı bütçelerine kıyasla oldukça konforlu alanlarda yaşayan çocuklar için bu tarz bir oyunun elzem olduğunu düşünüyorum. Yani kendilerine alınan oyuncaklara, etraftaki telefonlara, tabletlere, eve dışarıdan söylenen yemeklere, dışarıdaki kahve içimlerine, ithal biralara bakarak çok zengin olduklarını düşünen bu çocuklar, böylesi bir acil durumda sizi American Hospital’a götürebilir ve bütçenizde onulmaz yaralar açabilir. Bu nedenle onlarla fırsat buldukça bu tarz oyunlar oynayarak yahut oyunu bu şekilde yönlendirerek gerekli mesajı verebilirsiniz. Devlete derken pekiştirme açısından hastane ismi vermeyi sakın unutmayın. Sonuçta genç çocuklar bunlar, o şekilde söylenirse anlamayabilirler.  

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Aileler neden sürekli çocuklarından bahseder?

Resim
Cevabı çok basit ama tabii böyle bir başlık açtığıma göre bunun nedenlerini uzun uzun anlatmam gerekiyor. Her kim “çocuk olduktan sonra hayatımız hiç değişmedi” derse inanın ki bu “evlendikten sonra hayatımız hiç değişmedi” kadar büyük bir palavradır. “Bir imza atmak hayatımızda neyi değiştirecek ki” gibi havalı girişler bir süre sonra yerini Buz Çağı’ndan itibaren insan yaşamının devamlılığını sağlayan şeye bırakır. (Bir süre sonra bu kişileri evde yaptıkları organik mamadan İsevî bir mucize gibi bahsederken görürseniz şaşırmayın.)  Çevremdekilere çocuğum hakkında bahsetmenin onlar için ne kadar sıkıcı bir durum olduğunu fark etmem 3 yılımı aldı. Dolu dolu üç yıl. 1000 günden fazla. Bugün şöyle yaptı, öbür gün şunu dedi... Karşı taraf da nazikçe dinleyip gülümsüyor, daha kibarları soru soruyor falan. Ama çocuğu gelip görüyorlar mı? Hayır. Demek ki pek de düşündüğün kadar ilgilenmiyorlar. Hem, senin çocuğunla neden ilgilensinler değil mi? İlgilenecek olsalar kendileri çocuk yapar.
Devamı

Çocukla büyümek nasıl bir duygu?

Resim
Bu yıl Hazar bi’ büyüdü. Bu, çocukları bir süre görmeyen kişilerin dediği şekilde ‘ne kadar da büyümüş’ değil. Yani yüzü, gözü, lafı, sözü değişti. Böyle o bebekliğin masumiyeti yavaşça kaybolurken yerine kendi has, bir ömre yayılacak hatlarıyla biri geçiyor gibi. Burada, ‘lafı, sözü’ diyerek bir miktar mübalağa etmiş olabilirim zira Hazar söz üzerine doğmuş insanlardan. Ben buna kâni oldum ki dille ve sözle kurduğu ilişkiye tanık olmak ikimiz için de büyük keyif. Ettiği laflar, kurduğu cümleler, sorduğu sorular bizi öyle bir noktaya götürdü ki onu eylemeyi çok önce bıraktık. ‘Neyse o’, şeklinde konuşuyoruz, anlatıyoruz. Bizim için oğuldan öte daha çok iyi bir ev arkadaşı gibi oldu. Fakat bunda dengeyi tam kuramamışız ki geçen gün Hande’yi ‘anne, ben daha 5 buçuk yaşında bir çocuğum, yetişkin değilim’ diyerek uyarmış. Çocukla olmanın en güzel yanı bir insanın büyüdüğüne şahitlik etmek, o büyüme deneyimine. Binlerce, milyonlarca kez tekrarlanmış ama yine de bir o kadar büyülü, bir o kad
Devamı

Çocuklar neden hep soru sorar?

Resim
Çocuklar bir saatten sonra soru sormaya başlıyor ki siz bu anı, yani onunla diyalog kurabilmeyi, karşılıklı konuşabilmeyi aylarca bekliyorsunuz. Sonra ikinci soru geliyor, üçüncü, dördüncü. "Neden?" "Ama neden?" "İşte canım şöyle şöyle oluyor ya ondan böyle böyle." "Peki, neden?" Beyin hücrelerinizi yakar, kendinizi içinde mevsimlerin, elma kurtlarının olduğu ilkokul sıralarında hissedinceye kadar anlatıyorsunuz. Başka bir soru geliyor. "Neden?" Sonra tüm o modern ana-babalık şeylerini bir kenara bırakıp en geleneksel yönteme başlıyorsunuz: "Neden senin deden." "Dedem mi? "Evet deden." "Neden?" "Neden senin deden ya işte ondan." Bunu sürekli tekrarlıyorsunuz, çocuğun aklı karışıyor, "hayır senin deden" demeye başlıyor. "Hayır senin deden" diyerek iddialaşıyorsunuz, sonra bu beyhude kavgadan yorgun düşülüyor. Başka bir neden sorusuna izahata girişten ve neden cevabını aldık
Devamı